Quỷ Tam Quốc [bản dịch]
Chương 63

Phương pháp tính sổ sách thời cổ đại chỉ đến giữa thời Đường mới có thêm cách tính bằng bốn cột, gần với phương pháp tính nhẩm hiện đại, đến đời Tống mới xem như tương đối hoàn thiện. Ở thời Hán, người ta thường tính toán dựa theo cách ghi chép ra từng hàng, thứ tự sẽ được tính bằng thời gian. Mặc dù phương pháp này có thể giúp họ phân rõ nguồn gốc và nơi chi tiêu, nhưng vô cùng phức tạp nên rất dễ bị kẻ mưu mô lợi dụng.

Trong thời gian gần đây, Trương Liêu nhận thấy hao tổn vật tư của quân đội tăng lên đáng kể, nhưng hắn không thể phát hiện ra nguyên nhân, vô tình nhớ đến Phỉ Tiềm nên phải vội vàng chạy tới nhờ trợ giúp từ người thân.

“Tử Uyên, ngươi cũng thấy rồi đó, chỉ mới gần mười ngày mà quân lương đã tốn đến gần một trăm hai mươi kg! Đây là số quân lương đủ để dùng trong một tháng, ta biết chắc chắn có vấn đề, nhưng nhìn đống số liệu trước mắt thì ta bó tay.”

Ngàn người ăn hết một trăm hai mươi kg lương trong vòng mười ngày quả thật có chút nhiều, bình thường nếu quân lính ăn khỏe chỉ tốn mất bốn mươi kí là cùng. Trong một mức độ nhất định, quân đội thời Hán được tổ chức theo hình thức nhận quân lệnh làm việc ở một khoảng thời gian nào đó, thiếu phủ và kho vũ khí sẽ cung cấp cho quan chỉ huy một hạn ngạch quân dụng cụ thể, và chỉ huy phải đảm bảo chi tiêu đủ với số lượng được triều đình cấp. Nếu tên chỉ huy đó vung tay quá trán sớm tiêu hết, như vậy thật xin lỗi, có thiếu thì ngươi tự chịu. Cho nên Trương Liêu mới sốt ruột, cứ tiếp tục như vậy thì không cần chờ đến cuối tháng, đoán chừng mấy ngày nữa quân của hắn sẽ tiêu sạch sẽ tiền chu cấp, mà hắn hoặc là sẽ mất chức, hoặc tự mình bỏ tiền ra để bù vào. Nhưng đây là chi tiêu cho gần một ngàn người, hắn đào đâu ra quân lương để trang trải?

Tuy Phỉ Tiềm không phải chuyên gia tài chính hoặc kế toán, nhưng kiếp trước hắn đều phải ngồi tính toán chi li mức lương của mình để tránh mắc nợ và còn có của để dành, nhân viên mà, ai không trải qua chuyện tính từng đồng với công ty?

Nghe Trương Liêu kể khổ, Phỉ Tiềm cười lớn tỏ vẻ đây không phải vấn đề khó khăn gì. Xem như lần đầu kiểm toán ở Tam Quốc đi, dù mình không phải dân pro trong nghề nhưng toán học nhà Hán vẫn còn rất thô sơ, chút con số này chưa đủ để làm khó nổi mình. Nếu đưa ra cách kiểm tra quá tuyệt diệu sẽ bị người ta thắc mắc, vẫn nên lựa chọn một vài phương pháp đơn giản để chỉ điểm Trương Liêu.

Phỉ Tiềm dặn Phúc thúc đem giấy bút đến, chia trang giấy làm bốn phần, phân biệt là “tồn kho”, “nhập mới”, “tiêu hao”, “số dư thực tế”, sau đó giải thích với Trương Liêu mỗi ô có ý nghĩa gì. Hắn bảo Trương Liêu chỉ cần xếp các khoản thu chi theo bốn ô này, sau đó cộng số vật tư tồn kho với nhập mới, trừ đi khoản tiêu hao sẽ ra số dư thực tế rồi mang đi đối chiếu với con số tên thư lại cung cấp xem có khớp hay không, nếu như có sai số, chắc chắn tên này giở trò bẩn.

Phỉ Tiềm chỉ hướng dẫn tùy tiện lại làm cho Trương Liêu mở mang tầm mắt. Hắn thấy người anh em mới quen truyền thụ tri thức cho hắn với bộ dáng chuyện nhỏ không đáng quan tâm, trong lòng có vài phần cảm động, phải biết chỉ cần bất cứ người nào hiểu được phương pháp này là đủ để lăn lộn trong các gia tộc thương nhân lớn thời nay. Thậm chí họ có thể đem tri thức này làm bảo vật gia truyền. Chậc chậc, không hổ là đệ tử chân truyền của nhà toán học đại tài.

Trương Liêu phục đến sát đất rồi, chuyện làm mình muốn nổ cả đầu mà xem người ta kìa, chỉ cần vài hơi thở đã giải quyết gọn gàng như uống chén rượu! Huống chi Phỉ Tiềm cũng chẳng thèm đưa ra điều kiện trao đổi gì sất, cứ như vậy chỉ điểm thẳng thắn, đổi lại người khác chưa chắc có thể phóng khoáng như vậy, phần ân nghĩa này thật không nhỏ a….

Trương Liêu trịnh trọng đem cách tính của Phỉ Tiềm cất thật kĩ, chắp tay hành lễ thật sâu:

“Đa tạ Tử Uyên truyền thụ phương pháp, Văn Viễn sẽ cất giữ thật kĩ, tuyệt đối không tự ý truyền thụ cho người ngoài.”

Tri thức là một báu vật vô hình ở thời Hán, rất nhiều chuyện khiến cho người khác như lạc trong sương mù, nếu không có người chỉ điểm sẽ khiến ngươi vĩnh viễn ngu dốt. Vốn dĩ Trương Liêu chỉ có ý muốn Phỉ Tiềm ra tay điều tra dùm cho hắn là tốt lắm rồi, dù sao bí thuật toán học của Lưu Hồng làm gì dễ có được đến thế, nên trong tiềm thức hắn chưa bao giờ tưởng tượng Phỉ Tiềm lại sẵn sàng dạy cho mình. Được người ta tặng cá và được người ta chỉ cách bắt cá là hai chuyện khác xa nhau. Đó là lý do hắn hành lễ long trọng như vậy, dù sao một quyển sách trên thị trường cũng có giá ngàn vàng, mà có tiền chưa chắc mua được nha, Phỉ Tiềm truyền thụ tri thức còn quý hơn tặng hắn ngàn vàng…

Thật ra Phỉ Tiềm cũng chưa từng cân nhắc nhiều như vậy, phương pháp chia bốn cột vẫn là một kiến thức khá thô sơ, với lại hắn đang lười nên dứt khoát dạy luôn cho Trương Liêu, đỡ sau này hắn cứ chạy đến nhờ tính toán. Nhìn thấy Trương Liêu hành lễ lớn, Phỉ Tiềm vội vàng tránh mà không kịp, đành đỡ Trương Liêu dậy:

“Nào nào, chỉ là việc nhỏ mà thôi, Văn Viễn huynh sao lại khách sáo thế chứ? Với lại Văn Viễn gặp phiền phức, chẳng lẽ Tử Uyên ta có thể khoanh tay đứng nhìn?”

Trương Liêu thấy Phỉ Tiềm khiêm tốn như thế, trong lòng cũng có chút cảm động, trách không được Phụng Tiên vẫn luôn tán thưởng Tử Uyên, quả nhiên hắn là một người rất đáng tin cậy. Thôi được rồi, đại ân này mỗ nhận, ngày sau có cơ hội mỗ sẽ dùng cả tính mạng để báo đáp….

Đồng chí Đổng Trác vẫn đang ăn chơi nhảy múa, ôm gái đẹp cả ngày. Thời điểm Lý Nho đến nơi, trông thấy Đổng Trác nằm lăn ra ăn uống, còn các ca vũ nhảy nhót líu lo, hắn chẳng nói chẳng rằng ra hiệu cho thị nữ bưng rượu thịt lên rồi cũng ngồi xuống ăn uống. Đổng Trác ban đầu thấy Lý Nho tới, tưởng con rể tính khuyên mình gì đó, ai dè thấy hắn ngồi uống ăn như nhịn đói mấy ngày, không khỏi có chút hiếu kỳ:

“Văn Ưu, ngươi làm gì mà đói dữ vậy?”

Lý Nho nuốt nhanh miếng thịt và bảo:

“Thưa tướng quốc, hôm nay có đồ ăn, nhưng biết đâu ngày mai lại chịu cảnh đói khổ, nên có thì cứ ăn thôi.”

Đổng Trác cười ha ha:

“Văn Ưu nói giỡn gì vậy, làm sao ngày mai chúng ta đói khổ…”

Vừa nói được nửa câu, Đổng Trác dần tắt nụ cười, cuối cùng đập bàn hét lên:

“Ta hiểu rồi, có kẻ cả gan làm loạn?”

Lần này Đổng Trác giận thật, các đồng chí à, ông đây cho các ngươi yên bình, các ngươi đừng kiếm chuyện với ta có được không, để cho ta một ngày yên tĩnh có được không? Vất vả lắm mới ngồi được cái ghế tướng quốc, mới thả lỏng được hai ba bữa lại thấy Lý Nho nói chuyện ẩn ý, chẳng lẽ lại có người gây sự? Hổ Tây Lương không gầm, lũ cẩu các ngươi tưởng rừng xanh vô chủ? Lý Nho tiếp tục ăn, ném cho Đổng Trác tờ giấy:

“À thì không có ai, nhưng chắc bạo loạn cũng sắp rồi. Gần đây trong kinh người nào cũng hát bài này.”

Đổng Trác vội vàng cầm lên đọc, gương mặt càng trở nên dữ tợn hơn:

“Đây là thằng khốn kiếp nào viết? Chúng nó thèm chết lắm rồi hả?”

“Bài ca dao này cho thấy người sáng tác có học vấn rất cao, không phải kẻ bình thường có thể so sánh. Nho đã phái người đi điều tra, chỉ có điều nếu ta điều tra ra, tướng quốc định làm sao?”

Ý Lý Nho rất rõ ràng, người viết ra bài ca này không phải dân thường mà chắc chắn thuộc tầng lớp quý tộc, có khi là quan lớn trong triều. Cho nên hắn mới hỏi xem thái độ và quyết tâm của Đổng Trác đến đâu.

“Giết!”

Đổng Trác không hề nghĩ ngợi, trực tiếp há miệng trả lời. Mấy thằng mắc toi này thật ghê tởm, không cho chúng vài bài học, chúng còn tưởng ông đây ngu đần.

“Tuân lệnh.”

Lý Nho chắp tay cúi đầu, thở phào nhẹ nhõm lui ra. Khi Lý Nho đi ra ngoài một hồi lâu sau, Đổng Trác vẫn chưa hết tức giận. Một ca cơ mấy ngày nay được hắn sủng ái cẩn thận áp sát lại gần, dịu dàng bảo:

“Tướng quốc xin bớt giận, đừng để ý đến đám quê mùa kia nữa, hay nô gia múa một khúc cho ngài vui vẻ nhé?”

Đổng Trác đỏ mắt quát:

“Quê mùa? Như vậy gọi là quê mùa? Ngươi là con nặc nô nào mà đòi chen mồm vào quốc sự? Người đâu! Kéo con ả ăn nói lộng ngôn này ra ngoài đánh chết cho ta!”

Nói xong cũng phất ống tay áo bỏ đi, mặc kệ ả ca cơ hoảng sợ ngã ngồi trên mặt đất.