Cẩn Ngôn
-
Chương 100
“Trung Quốc đất rộng người đông, đã thế còn có xu thế bành trướng lên nữa, tốt hơn hết là phân tỉnh để trị… Như trường hợp các liên bang của nước Mỹ, lập ra hiến pháp từng tỉnh, thiết lập quốc hội từng tỉnh, từ đó xây dựng trung ương thành một chính phủ thống nhất, thiết lập hiến pháp nhà nước, quốc hội, nhưng không ảnh hưởng gì đến chuyện thống nhất quyền lực quốc gia.”
Năm Dân quốc thứ năm, ngày 1 tháng 1 năm 1913, một tác phẩm có đề tài “Chia để trị và thống nhất” được đăng trên đầu đề tin tức quan trọng của tờ báo thời sự lớn thứ hai của thành Quan Bắc, dẫn đến sự chú ý của không ít người.
Hiện giờ, “Nhật báo Chính trị” từ một tờ báo nhỏ chuyên môn xuất bản những tin tức giật gân đã phát triển thành tờ báo lớn với lượng phát hành hơn tám nghìn bản, gần như đã chiếm hết nửa giang sơn của nghề báo trong thành Quan Bắc, cũng dần trở thành một trong những tờ báo có sức ảnh hưởng lớn nhất ở sáu tỉnh Bắc Kỳ.
Sau khi trao đổi với Lý Cẩn Ngôn, ông chủ Văn tiến hành cải cách với báo “Nhật báo Chính trị”, từ 1 tuần 1 lần in biến thành 1 tuần 2 lần in. Số đặc biệt vẫn tiếp tục tác phong viết về các tin tức chính trị quan trọng như trước đây, đặc biệt là phát hành kỳ văn dị sự, người hay việc lạ, hay tin tức giật gân ở phố lớn ngõ nhỏ trong thành Quan Bắc. Mặc dù trên báo có đề cập đến chuyện chính trị, nhưng cũng chỉ là đăng lại bài của báo chí nước ngoài cùng với mấy tờ báo lớn trong nước. Đối với bài bình luận liên quan đến sự kiện thì cũng tăng thêm tính hài hước trong giọng điệu, khiến độc giả cười không ngớt.
Một bài “Chia để trị và thống nhất” vừa xuất bản ra đã triệt để đánh vỡ tác phong trong dĩ vãng của tờ “Nhật báo Chính Trị”.
“Đây chẳng phải là hết cách rồi sao?” Lý Cẩn Ngôn cũng vô cùng bất đắc dĩ, là tự hắn nói với Lâu Thiếu soái, báo chí dưới tay tuyệt đối sẽ không đề cập gì tới chính trị, lại không nghĩ rằng phải tự vả nhanh như vậy. Có điều, để gợi ra sự chú ý của càng nhiều người, một cái tát này coi như đáng giá.
“Chỉ có lần này thôi, sẽ không có lần sau.” Lý Cẩn Ngôn phủi phủi bông tuyết rơi trên vạt áo, “Ông chủ Văn, ông cũng căn dặn người phía dưới đi. Lần này chúng ta xem như là ăn chung một nồi cua, tôi trước đó cũng đã đánh tiếng trước với Lâu Thiếu soái rồi. Chỉ là con cua này không thể ăn nhiều được, ăn nữa là sẽ bị tiêu chảy đấy.”
“Đều nghe tam thiếu gia.” Ông chủ Văn vuốt vuốt chòm râu nơi khóe miệng: “Về chuyện lấy tin tức những người có tiếng tăm mà trước đó ngài đề cập tới, khi nào thì chúng ta bắt đầu ra tay?”
Ra tay?
Trán Lý Cẩn Ngôn chảy xuống ba đường hắc tuyến, quả nhiên là xuất thân giang hồ, dù có trở thành ông chủ tòa soạn thì bản chất vẫn không biến đi đâu được.
“Tuần san này hẳn là không được rồi.” Lý Cẩn Ngôn gảy đầu ngón tay tính toán: “Nếu muốn thu hút ánh mắt của dân chúng thì phải tóm được một người nổi thật nổi. Kỳ đầu tiên chúng ta sẽ tìm một đại nhân vật, như thế mới có thể hoàn toàn lấy được thanh danh ở bước đầu.”
“Ý ngài là?”
“Lâu Đại soái!” Lý Cẩn Ngôn nắm tay thành quả đấm: “Gần quan ban lộc, không phỏng vấn ông ấy thì phỏng vấn ai? Chỉ cần bài báo đưa tin về Lâu Đại soái vừa ra lò, ông nghĩ đi phỏng vấn kẻ khác không phải là dễ như trở bàn tay sao?”
Ông chủ Văn nghe xong, hai mắt liền sáng lên: “Vậy phải nhờ tam thiếu gia giúp đỡ.”
“Đương nhiên rồi.” Tòa soạn kiếm được tiền cũng có nghĩa là hắn kiếm được tiền. Trong tay có tài nguyên mà lại phí phạm thì chính là thằng ngu. Huống chi, sau khi Lâu Đại soái quẳng đống chính vụ sang cho Lâu Thiếu soái thì trong khoảng thời gian này đều rảnh rỗi ở nhà, cũng phải kiếm cho ông chút việc để làm. Dù sao thì tương lai ông cũng phải tham gia tuyển cử Tổng thống chính phủ liên hiệp, không phải sao?
Sau khi rời khỏi tòa soạn, Lý Cẩn Ngôn để tài xế lái xe đi Lý gia. Cuối tháng này Lý Cẩm Thư sẽ lấy chồng, thân thể của Lý Cẩn Minh vẫn không khỏe y như trước, người có thể cõng Lý Cẩm Thư ra khỏi cổng chỉ còn mỗi Lý Cẩn Ngôn. Nhưng thân phận của Lý Cẩn Ngôn không tầm thường, Lý tam lão gia và tam phu nhân đều hơi phiền muộn, ai mở miệng nói chuyện này đây? Hơn nữa, dựa theo lẽ thường mà nói, Lý Cẩn Ngôn hiện tại đã là người của Lâu gia, để hắn cõng Lý Cẩm Thư ra khỏi cổng liệu có thích hợp chăng?
Cuối cùng vẫn là lão thái thái lên tiếng, mời Lý Cẩn Ngôn quay về một chuyến.
Người gác cổng đã sớm được căn dặn qua, hôm nay tam thiếu gia trở về. Người này cũng có chút thông minh, vừa thấy chiếc xe mang dấu hiệu của phủ Đại soái đứng trước phủ Lý gia thì lập tức mở cổng chính.
Lý Cẩn Ngôn được nghênh đón tới chi thứ ba. Điều khiến hắn không ngờ tới là lão thái thái đã ở đấy rồi.
“Lão thái thái thân thể khỏe mạnh chứ ạ?”
“Được, được.” Không đợi Lý Cẩn Ngôn khom eo xuống, tam phu nhân đã đến kéo hắn lại, “Đứa nhỏ này, hiếm khi trở về được một chuyến, không cần để ý tới mấy cái nghi thức xã giao kia đâu.”
Lý tam lão gia ngồi ở một bên, lại không thấy chị em Lý Cẩm Thư trong phòng.
Từ sau khi chuyện của Lữ Nhân kia xảy ra, Lý Cẩm Thư vẫn luôn bị nhốt ở trong nhà, ngay cả trường học cũng không cho đến. Tam phu nhân hiểu được, nếu không thể uốn nắn lại tính tình của cô, sớm hay muộn gì cũng phải ăn thiệt khi vào Thẩm gia, tám chín phần mười còn có thể mang họa lại cho cả nhà. Tiếc là vẫn không khai thông được đầu óc của Lý Cẩm Thư, dù tam phu nhân có nói rách cả miệng, cô cũng không ư hử một tiếng. Hết cách, tam phu nhân đành phải xin ý kiến của lão thái thái. Lão thái thái hỏi tam phu nhân, có thể hạ quyết tâm hay không?
Chuyện ập đến đầu, tam phu nhân dù không đành lòng cũng phải chịu.
Lý Cẩm Thư bị giam trong từ đường. Năm ngày liền, mỗi ngày cô chỉ uống một chén nước trong, ăn một cái bánh bao lạnh ngắt, bánh cứng đến nỗi gần như cắn không ra.
Ba ngày đầu, Lý Cẩm Thư còn ương ngạnh cáu kỉnh, kiên quyết không chịu cúi đầu. Đến ngày thứ tư, cô cuối cùng cũng không chống đỡ nổi, rơi nước mắt cầm cái bánh bao nguội ngắt kia ăn sạch. Ngày thứ năm, khi tam phu nhân xuất hiện trước cửa từ đường, cô liền bổ nhào vào trong lòng tam phu nhân, vừa khóc vừa nói: “Mẹ, con sai rồi, con sẽ không bao giờ tùy hứng nữa.”
Ngay hôm đó, Lý Cẩm Thư được thả ra khỏi từ đường. Lão thái thái gọi cả hai chị em Lý Cẩm Thư và Lý Cẩm Họa vào nhà chính, ở trước mặt tam phu nhân nói với cả hai chị em: “Các con là con gái của Lý gia, ở nhà được nghìn vạn sủng ái, làm sai cái gì đều có cha mẹ và trưởng bối giúp các con chịu trách nhiệm. Nhưng một khi ra khỏi nhà thì chính là người của nhà khác, đi sai một li thôi, không những sẽ khiến bản thân ăn mệt mà còn có thể liên lụy đến nhà mẹ đẻ. Nhất là con, Cẩm Thư.”
Ánh mắt lão thái thái dần trầm xuống: “Đọc sách không sai, nhưng nếu đọc đến mức suy nghĩ không bình thường, thì chính là sai. Những chuyện con làm trước kia, mẹ con đều giúp con giấu diếm, nhưng trên đời này không có bức tường nào là kín gió cả! Con đã từng nghĩ tới chưa, nếu Thẩm gia vì chút chuyện này mà hủy hôn thì con phải làm sao đây? Sau này con còn muốn gả cho một gia đình tốt không?”
Lý Cẩm Thư cắn môi, cúi đầu. Lý Cẩm Họa vẫn mang bộ dáng nhu thuận như trước, không nói lời nào, nhưng lão thái thái biết rõ, cô đã nghe lọt được những lời kia.
“Cẩm Thư, con không phục?”
“Dạ không, thưa lão thái thái.”
“Ta thấy con vẫn chưa nhận được giáo huấn.” Lão thái thái vừa dứt lời, khuôn mặt của Lý Cẩm Thư liền trắng bệch, ánh mắt cầu cứu nhìn về phía tam phu nhân. Tam phu nhân muốn mở lời, nhưng nhớ tới lời lão thái thái đã nói trước kia thì không lên tiếng nữa.
“Lão thái thái, con sai rồi, con không có không phục, thật sự không có!” Lý Cẩm Thư quả nhiên bị dọa sợ rồi, cô không muốn lại bị giam ở trong từ đường nữa đâu.
“Biết sai rồi? Con có biết con sai ở đâu không?” Lão thái thái vân vê chiếc vòng trên tay.
“Con…”
“Con sai ở chỗ không phân biệt được người thân và người lạ, không phân biệt được tốt xấu, bị người ta đem ra làm cái thang lại còn đỡ người ta giẫm lên người mình! Nếu con vẫn không thể suy nghĩ cẩn thận,” Lão thái thái dừng lại một chút, rồi nói tiếp: “Cửa hôn nhân Thẩm gia này, chúng ta không kết nữa. Thừa dịp chưa muộn, đừng để con gây họa cho chúng ta cũng như gây họa cho anh họ con.”
“Lão thái thái!”
Tam phu nhân cũng bị dọa hoảng rồi. Lão thái thái không nhìn bà, chỉ phất tay để bà và Cẩm Thư đi, để một mình Cẩm Họa ở lại.
Những chuyện xảy ra trong Lý gia, Lý Cẩn Ngôn cũng không rõ lắm, có điều đối với nguyên nhân mà lão thái thái mời hắn quay về, hắn ngược lại có thể đoán được một hai.
“Lão thái thái, con là anh họ của Cẩm Thư, chờ tới ngày mà em ấy lấy chồng, con sẽ trở về.”
“Con là một đứa nhỏ tốt.” Lão thái thái thở dài: “Ta biết con cũng không dễ dàng. Đầu óc của chú ba con đôi khi nghĩ không tới, con cũng đừng vì nó là bậc cha chú mà để mặc nó, nên chỉnh thì cứ chỉnh, mặt mũi không phải là thứ gì quan trọng. Còn có Cẩm Thư, ta đã gắng hết sức dạy dỗ nó. Nếu thật sự không được thì hãy nói với Lâu phu nhân rằng ta cảm tạ lòng tốt của bà ấy, cửa hôn nhân này, Lý gia chúng ta trèo cao không nổi.”
“Lão thái thái, lời này có ý gì?” Lý Cẩn Ngôn lấy làm kinh hãi. Hôm nay không phải đến bàn chuyện hắn cõng Cẩm Thư ra khỏi cổng sao? Sao lại đột nhiên nhắc đến chuyện hủy hôn? Vả lại cũng đã hạ sính lễ rồi, hiện tại hủy hôn không thích hợp lắm.
“Ta nói chính là không đến mức vạn bất đắc dĩ.” Lão thái thái lắc đầu: “Ta đã nghĩ, thím ba con tính cách kiên cường, làm việc cũng nhanh nhẹn, không nghĩ tới tính tình Cẩm Thư khi trưởng thành lại là như vậy.”
Lão thái thái đã nói vậy, Lý Cẩn Ngôn cũng không tiện nói tiếp, Lý tam lão gia và tam phu nhân đều ngồi ở một bên. Cũng may lão thái thái vừa rồi chỉ là thuận miệng nói, song là để chỉnh tam phu nhân, để bà đừng có mềm lòng nữa. Cửa hôn nhân này với Thẩm gia chính là nhờ mặt mũi của Lâu phu nhân mới có được, làm sao có thể nói hủy là hủy được?
Huống hồ, tiểu cô nương mười mấy tuổi hành động theo cảm tính cũng không phải quá lạ lùng. Nhớ lại Thẩm Hòa Đoan đã gặp ở vũ hội Lâu gia, Lý Cẩn Ngôn chung quy vẫn cảm thấy tính tình này của Cẩm Thư trái lại sẽ hợp ý với người kia.
“Nếu thật sự như vậy thì tốt rồi.”
Trên bầu trời lại bắt đầu có tuyết rơi. Xe của phủ Đại soái băng qua phố Trường Ninh. Đứa nhỏ bên đường mặc áo bông do Trạm thu dụng phát, dùng sức chà chà chân, vừa hà hơi thổi thổi tay vừa nghĩ, bán hết báo hôm nay là có thể gom được 50 đồng. Mẹ nói Ngôn thiếu gia là Bồ Tát nhân từ, cho bọn họ ăn ở, còn phát áo bông cho bọn họ. Bọn họ cũng không phải kẻ vô dụng, đều có tay có chân, nên phải làm việc. Đợi vào xuân, công trường khởi công, bọn họ có thể kiếm được nhiều tiền hơn nữa. Chờ gom đủ tiền rồi, bọn họ có thể xây được một căn phòng lớn. Dù cha đã mất, một nhà ba người bọn họ vẫn có thể sống những tháng ngày hạnh phúc…
Sáu tỉnh Nam Kỳ.
Từ khi Tống Chu tiếp nhận chức Tổng thống lâm thời chính phủ Nam Kỳ đến nay, trung tâm chính trị Nam Kỳ dần dần từ Nghiễm Châu dời đến Giang Tô Nam Kinh, nơi cư ngụ lâu dài của ông.
Phủ Tổng thống lâm thời đặt ở biệt thự Tống gia, viên chức chính phủ Nam Kỳ khi ra vào thì đều phải được kiểm tra nghiêm ngặt. Cách làm này lúc đầu bị đại đa số mọi người phản đối, nhưng Tống Chu cũng không phải Trịnh Hoài Ân, bị người ta kháng nghị hai tiếng đã bắt đầu chịu thua. Phàm là những kẻ không muốn chiếu theo quy củ làm việc, toàn bộ đều về nhà uống không khí. Chức quan trong chính phủ nhiều như vậy, vừa vặn cho ông sắp xếp mấy thuộc hạ cũ của mình vào chỗ trống.
“Đã sớm không nhìn quen cái đám quan liêu kia rồi.” Sư trưởng Sư đoàn 12 của sáu tỉnh Nam Kỳ Triệu Liên Tinh oán giận với Sư trưởng Sư đoàn 22 Tôn Thanh Tuyền: “Nói cái gì mà thảm họa chiến tranh, không có đám chúng ta tham gia chiến đấu, bọn họ còn có thể thảnh thơi ngồi đó mà nói liên thiên?”
“Được rồi.” Tôn Thanh Tuyền vỗ vỗ vai Triệu Liên Tinh: “Ông và tôi đều biết chuyện, Tổng thống chẳng lẽ không biết? Lần này gọi ông trở về, tám phần mười chính là vì giải quyết chuyện Sơn Đông. Còn có An Huy, Tống Kì Ninh đã chiếm An Khánh, Viên Bảo San chiếm Bạc Châu, không chịu dời địa bàn, hai Sư đoàn của quân đội Sơn Đông đóng tại Túc Châu, Tổng thống cũng không tiện xử lí.”
“Ta nói này, khỏi cần dùng tới mồm mép làm gì, cứ dứt khoát đánh một trận đi!” Triệu Liên Tinh quả nhiên đã tức giận đầy một bụng. Mấy thằng cha Bắc Kỳ kia không phải thứ gì hay ho, ăn ngon mặc đẹp, mỗi ngày cầm trong tay đồ tốt lắc lư ngoài quân doanh. Trong khoảng thời gian này, có cái gì mà “Quân dân đoàn kết”, nghe đâu là do quan trên hạ lệnh xuống, phát một ít đồ hộp gạo mì cho dân chúng gần Sơn Đông. Đồ tuy không nhiều, nhưng làm như thế sẽ khiến cho toàn bộ nòng súng của dân Sơn Đông hướng về phía bọn họ mất.
“Được rồi, đợi gặp Tổng thống đã rồi nói sau.” Tôn Thanh Tuyền kéo Triệu Liên Tinh: “Tôi nghe nói, Tổng thống có ý định hòa đàm với Bắc Kỳ, không tới mức vạn bất đắc dĩ, trận này hẳn là không phải đánh.”
“Thật sao?”
“Cũng gần như vậy, phỏng chừng là chờ ấn định được thời gian hòa đàm xong, chuyện của Sơn Đông và An Huy có thể có kiến giải được rồi.”
“Tôi thấy chưa chắc đâu.” Triệu Liên Tinh hừ một tiếng: “Thịt ăn vào miệng rồi còn có thể nhổ ra được sao? Lão tiểu tử Hàm An Sơn kia chính là mệnh phải sống lưu vong trên đất khách quê người. Về phần An Huy, tôi thấy Tổng thống cũng chưa hẳn có thể thu lại được.”
Trong lúc Tôn Thanh Tuyền và Triệu Liên Tinh đang nói chuyện, Tống Chu đang đưa một phong điện tín cho Tống Vũ: “Xem đi.”
“Cha, đây là?”
“Phía bên sáu tỉnh Bắc Kỳ có hành động rồi.” Tống Chu nhéo nhéo cái trán: “Đứa con trai này của Lâu Thịnh Phong thật sự là không đơn giản, thuộc hạ cũng có không ít người tài giỏi mới có thể nghĩ ra được biện pháp này.”
“Liên tỉnh tự trị?” Tống Vũ đọc kỹ nội dung bức điện, lông mày càng nhíu chặt.
“Nếu thật sự chiếu theo điều lệ này mà làm, trong tay dù có súng có quyền cũng sẽ không phản đối.” Tống Chu gõ gõ ngón tay, “Ngay cả ta xem xong cũng thấy động tâm.”
“Thế nhưng, thưa cha, nếu Lâu Thịnh Phong toan tính lên tại vị Tổng thống của chính phủ liên hiệp thì đưa ra biện pháp này đối với Lâu gia mà nói chính là lợi bất cập hại.” Chẳng lẽ hắn phải cam lòng đi làm một con bù nhìn?
“Cho nên cha mới nói đứa con trai kia của Lâu Thịnh Phong không phải là người đơn giản, việc này chắc chắn còn có chuẩn bị ở phía sau. Chẳng qua quả táo mà hắn cho quá lớn, không ai có thể nhịn được mà cắn một ngụm. Đợi đến khi nuốt miếng táo vào, mắt thấy hạt táo tắc lại ngay cổ họng, lúc đó tất cả đều đã muộn.”
“Cha, chúng ta phải làm sao bây giờ?” Tống Vũ đặt tờ điện báo xuống: “Nếu sáu tỉnh Bắc Kỳ dùng cái này để đề nghị Nam – Bắc tiến hành đàm phán hòa bình thêm một lần nữa, chúng ta nếu tùy tiện phản đối chắc chắn sẽ khiến bọn họ bất mãn.”
Tống Chu trầm ngâm một hồi, sau đó nói: “A Vũ, con lại đi một chuyến đến sáu tỉnh Bắc Kỳ, gặp mặt Lâu Tiêu một lần. Hắn đến cùng là muốn cái gì, chí ít chúng ta cũng phải nắm chắc trong đầu.”
“Vâng, thưa cha.”
Lúc Tống Vũ xoay người rời đi, Tống Chu ở phía sau đột nhiên gọi hắn lại: “A Vũ.”
Tống Vũ quay đầu, Tống Chu lại khoát tay, ý bảo không có việc gì, hắn có thể ra ngoài.
Đợi đến khi cửa phòng đóng lại, Tống Chu đứng lên, chắp tay đi đến bên cửa sổ, nhìn ảnh ngược phản chiếu trên tấm kính thủy tinh, hồi lâu chưa thốt nên lời.
Sau khi bài báo “Chia để trị và thống nhất” phát hành, các tờ báo lớn trong nước đều ào ào đăng lại. Ngài Lương từng tham gia biến pháp Mậu Tuất (1) sau khi đọc qua bài báo được đăng lại thì đưa ra bình luận, khen không ngớt lời, cũng đưa ra các chế định và hiến pháp của tỉnh, bố trí hội nghị tỉnh, những gì có trên hiến pháp lập quốc, mới là chân chính đem lại dân chủ cho nhân dân. Bài bình luận này vừa xuất hiện đã chiếm được sự hưởng ứng của rất nhiều phần tử trí thức, tất cả đều sôi nổi phát biểu trên báo chí, ủng hộ việc noi theo thể chế liên bang ở nước Mỹ, thực hiện quốc gia thống nhất, nhân dân tự chủ.
(1) Biến pháp Mậu Tuất là cuộc cải cách năm Mậu Tuất, theo đường lối tư bản chủ nghĩa do Khang Hữu Vi đề xướng dưới thời vua Quang Tự nhà Thanh, năm Mậu Tuất 1898.
Có người ủng hộ, đương nhiên cũng không thiếu người duy trì ý kiến phản đối. Những người phản đối cho rằng, cái gọi là liên tỉnh chỉ là vỏ bọc dân chủ mà bọn độc tài phủ lên, người thống trị trên thực tế của các tỉnh vẫn là bọn quân phiệt nắm quyền trong tay. Chủ trương này chỉ là để có thể công khai dùng vũ lực mà thôi.
Những người giữ ý kiến phản đối nhao nhao đi viết bài, mỗi người phát biểu ý kiến của mình trên báo chí, một cuộc luận chiến về quốc thể chính thể đột ngột nổ ra.
Tờ “Nhật báo Chính trị” – thủ phạm gây ra cuộc luận chiến – đã hoàn toàn thành công khi nổ phát súng đầu tiên của mình trên đất nước Trung Hoa. Lượng phát hành từ hơn 8000 bản nhảy vọt lên tới một vạn ba nghìn bản (13000 bản). Chi nhánh ở Thiên Tân vào hạ tuần là có thể bắt đầu đi vào hoạt động. Chi nhánh này vốn nên mở ở kinh thành, nhưng Lý Cẩn Ngôn lại cho rằng nước ở kinh thành quá sâu, bọn họ chỉ là phận tôm tép, vẫn nên điệu thấp một chút thì hơn.
“Tạm thời không đi kinh thành, bên Thượng Hải cũng là nơi ngư long hỗn tạp, Thiên Tân là tốt rồi,”
Lại nói, ông chủ Tống thế mà lại là tay anh chị ở Thiên Tân. Tòa soạn mở ra ở nơi này, chỉ cần đánh tiếng với ông chủ Tống, chút phiền toái không cần thiết liền có thể giải quyết một cách dễ dàng.
Ngày 10 tháng 1, mục lấy tin về người nổi tiếng đầu tiên của tờ “Nhật báo Chính trị” nóng hổi ra lò. Hai ký giả phụ trách phỏng vấn và viết bài dùng trọn 2 ngày mới đưa bản thảo đã viết xong cho chủ biên và ông chủ xem qua.
Không nghĩ tới sau khi Lý Cẩn Ngôn xem qua liền bảo bọn họ viết chưa đủ tốt.
Hai ký giả ngơ ngác nhìn nhau, chẳng lẽ tam thiếu gia cho rằng bọn họ có chỗ viết quá khoa trương, không đủ tính thực tế?
“Là quá thực tế thì có.” Lý Cẩn Ngôn lắc lắc ngón tay: “Cái gì mới là người có tiếng tăm? Là người nổi tiếng! Người nổi tiếng đương nhiên phải khác với người bình thường rồi. Ví dụ như Lâu Đại soái chính là dùng võ để lập nghiệp, vì vậy phải xoáy sâu vào điểm này để ghi lại những điều quan trọng. Nếu các cậu không có tư liệu sống, đừng ngại đi tới chỗ tiên sinh kể chuyện trong quán trà học hỏi kinh nghiệm.”
Tiên sinh kể chuyện?
“Tam thiếu gia, ý ngài là?”
“Ý tôi là, nghệ thuật bắt nguồn từ cuộc sống, nhưng cũng phải cao hơn cuộc sống! Nếu cứ theo thực tế thì còn gì gọi là nghệ thuật nữa?”
Nhóm ký giả và chủ biên đều tỉnh ngộ.
Hai ngày sau, bài đăng về Lâu Đại soái sau khi trải qua quá trình sửa chữa và trau chuốt thì lại được đưa đến trước mặt Lý Cẩn Ngôn. Đọc xong bài báo rất có phong thái Nhạc Phi diễn nghĩa(*), Lý Cẩn Ngôn gật gù, gõ gõ tay, chiếu theo bản này mà phát hành.
(*) Nhạc Phi là là nhà quân sự nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc, danh tướng chống quân Kim thời Nam Tống. Trước sau tổng cộng quân của ông đã có 126 trận chiến với quân Kim và toàn thắng. Ông là một trong những vị tướng nổi tiếng nhất trong lịch sử Trung Quốc. Nhạc Phi diễn nghĩa hay còn còn tên là Thuyết Nhạc toàn truyện là tác phẩm kể về cuộc đời ông với mục đích ca ngợi và tôn sùng.
Năm Dân quốc thứ năm, ngày 13 tháng 1 năm 1913, phụ san “Người nổi tiếng” của tờ “Nhật báo Chính trị” chính thức phát hành.
Tờ báo này được đời sau gọi là báo “Danh nhân lịch sử Trung Quốc”, vài năm sau khi phát hành, dần dần từ hình thức phụ san của báo phát triển thành ấn phẩm tạp chí chuyên môn. Nội dung từ việc chuyên lấy tin của những chính khách trong nước phát triển thành học giả chuyên gia của tất cả các ngành nghề, cùng với những người có cống hiến xuất sắc trong từng lĩnh vực. Cũng sau Thế chiến thứ nhất, chuyên mục người nước ngoài nổi tiếng được lập ra, sinh ra ảnh hưởng quan trọng trên trường quốc tế.
Với tư cách là nhân vật xuất hiện trong kì đầu tiên của mục “Người nổi tiếng”, tiếng tăm của Lâu Thịnh Phong cũng được đi vào sử sách, thậm chí so với việc ông đảm nhận chức vụ Tổng thống chính phủ liên hiệp đầu tiên của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Trung Hoa thì còn khiến rất nhiều người hâm mộ ghen tị hận hơn nữa.
Không ai có thể nghĩ đến, sự xuất hiện của tờ báo này chỉ là một ý nghĩ bộc phát của Lý Cẩn Ngôn, muốn mượn cái này để khuếch trương danh vọng của Lâu gia, trải đường cho tương lai của Lâu Tiêu, chỉ thế mà thôi.
Năm Dân quốc thứ năm, ngày 1 tháng 1 năm 1913, một tác phẩm có đề tài “Chia để trị và thống nhất” được đăng trên đầu đề tin tức quan trọng của tờ báo thời sự lớn thứ hai của thành Quan Bắc, dẫn đến sự chú ý của không ít người.
Hiện giờ, “Nhật báo Chính trị” từ một tờ báo nhỏ chuyên môn xuất bản những tin tức giật gân đã phát triển thành tờ báo lớn với lượng phát hành hơn tám nghìn bản, gần như đã chiếm hết nửa giang sơn của nghề báo trong thành Quan Bắc, cũng dần trở thành một trong những tờ báo có sức ảnh hưởng lớn nhất ở sáu tỉnh Bắc Kỳ.
Sau khi trao đổi với Lý Cẩn Ngôn, ông chủ Văn tiến hành cải cách với báo “Nhật báo Chính trị”, từ 1 tuần 1 lần in biến thành 1 tuần 2 lần in. Số đặc biệt vẫn tiếp tục tác phong viết về các tin tức chính trị quan trọng như trước đây, đặc biệt là phát hành kỳ văn dị sự, người hay việc lạ, hay tin tức giật gân ở phố lớn ngõ nhỏ trong thành Quan Bắc. Mặc dù trên báo có đề cập đến chuyện chính trị, nhưng cũng chỉ là đăng lại bài của báo chí nước ngoài cùng với mấy tờ báo lớn trong nước. Đối với bài bình luận liên quan đến sự kiện thì cũng tăng thêm tính hài hước trong giọng điệu, khiến độc giả cười không ngớt.
Một bài “Chia để trị và thống nhất” vừa xuất bản ra đã triệt để đánh vỡ tác phong trong dĩ vãng của tờ “Nhật báo Chính Trị”.
“Đây chẳng phải là hết cách rồi sao?” Lý Cẩn Ngôn cũng vô cùng bất đắc dĩ, là tự hắn nói với Lâu Thiếu soái, báo chí dưới tay tuyệt đối sẽ không đề cập gì tới chính trị, lại không nghĩ rằng phải tự vả nhanh như vậy. Có điều, để gợi ra sự chú ý của càng nhiều người, một cái tát này coi như đáng giá.
“Chỉ có lần này thôi, sẽ không có lần sau.” Lý Cẩn Ngôn phủi phủi bông tuyết rơi trên vạt áo, “Ông chủ Văn, ông cũng căn dặn người phía dưới đi. Lần này chúng ta xem như là ăn chung một nồi cua, tôi trước đó cũng đã đánh tiếng trước với Lâu Thiếu soái rồi. Chỉ là con cua này không thể ăn nhiều được, ăn nữa là sẽ bị tiêu chảy đấy.”
“Đều nghe tam thiếu gia.” Ông chủ Văn vuốt vuốt chòm râu nơi khóe miệng: “Về chuyện lấy tin tức những người có tiếng tăm mà trước đó ngài đề cập tới, khi nào thì chúng ta bắt đầu ra tay?”
Ra tay?
Trán Lý Cẩn Ngôn chảy xuống ba đường hắc tuyến, quả nhiên là xuất thân giang hồ, dù có trở thành ông chủ tòa soạn thì bản chất vẫn không biến đi đâu được.
“Tuần san này hẳn là không được rồi.” Lý Cẩn Ngôn gảy đầu ngón tay tính toán: “Nếu muốn thu hút ánh mắt của dân chúng thì phải tóm được một người nổi thật nổi. Kỳ đầu tiên chúng ta sẽ tìm một đại nhân vật, như thế mới có thể hoàn toàn lấy được thanh danh ở bước đầu.”
“Ý ngài là?”
“Lâu Đại soái!” Lý Cẩn Ngôn nắm tay thành quả đấm: “Gần quan ban lộc, không phỏng vấn ông ấy thì phỏng vấn ai? Chỉ cần bài báo đưa tin về Lâu Đại soái vừa ra lò, ông nghĩ đi phỏng vấn kẻ khác không phải là dễ như trở bàn tay sao?”
Ông chủ Văn nghe xong, hai mắt liền sáng lên: “Vậy phải nhờ tam thiếu gia giúp đỡ.”
“Đương nhiên rồi.” Tòa soạn kiếm được tiền cũng có nghĩa là hắn kiếm được tiền. Trong tay có tài nguyên mà lại phí phạm thì chính là thằng ngu. Huống chi, sau khi Lâu Đại soái quẳng đống chính vụ sang cho Lâu Thiếu soái thì trong khoảng thời gian này đều rảnh rỗi ở nhà, cũng phải kiếm cho ông chút việc để làm. Dù sao thì tương lai ông cũng phải tham gia tuyển cử Tổng thống chính phủ liên hiệp, không phải sao?
Sau khi rời khỏi tòa soạn, Lý Cẩn Ngôn để tài xế lái xe đi Lý gia. Cuối tháng này Lý Cẩm Thư sẽ lấy chồng, thân thể của Lý Cẩn Minh vẫn không khỏe y như trước, người có thể cõng Lý Cẩm Thư ra khỏi cổng chỉ còn mỗi Lý Cẩn Ngôn. Nhưng thân phận của Lý Cẩn Ngôn không tầm thường, Lý tam lão gia và tam phu nhân đều hơi phiền muộn, ai mở miệng nói chuyện này đây? Hơn nữa, dựa theo lẽ thường mà nói, Lý Cẩn Ngôn hiện tại đã là người của Lâu gia, để hắn cõng Lý Cẩm Thư ra khỏi cổng liệu có thích hợp chăng?
Cuối cùng vẫn là lão thái thái lên tiếng, mời Lý Cẩn Ngôn quay về một chuyến.
Người gác cổng đã sớm được căn dặn qua, hôm nay tam thiếu gia trở về. Người này cũng có chút thông minh, vừa thấy chiếc xe mang dấu hiệu của phủ Đại soái đứng trước phủ Lý gia thì lập tức mở cổng chính.
Lý Cẩn Ngôn được nghênh đón tới chi thứ ba. Điều khiến hắn không ngờ tới là lão thái thái đã ở đấy rồi.
“Lão thái thái thân thể khỏe mạnh chứ ạ?”
“Được, được.” Không đợi Lý Cẩn Ngôn khom eo xuống, tam phu nhân đã đến kéo hắn lại, “Đứa nhỏ này, hiếm khi trở về được một chuyến, không cần để ý tới mấy cái nghi thức xã giao kia đâu.”
Lý tam lão gia ngồi ở một bên, lại không thấy chị em Lý Cẩm Thư trong phòng.
Từ sau khi chuyện của Lữ Nhân kia xảy ra, Lý Cẩm Thư vẫn luôn bị nhốt ở trong nhà, ngay cả trường học cũng không cho đến. Tam phu nhân hiểu được, nếu không thể uốn nắn lại tính tình của cô, sớm hay muộn gì cũng phải ăn thiệt khi vào Thẩm gia, tám chín phần mười còn có thể mang họa lại cho cả nhà. Tiếc là vẫn không khai thông được đầu óc của Lý Cẩm Thư, dù tam phu nhân có nói rách cả miệng, cô cũng không ư hử một tiếng. Hết cách, tam phu nhân đành phải xin ý kiến của lão thái thái. Lão thái thái hỏi tam phu nhân, có thể hạ quyết tâm hay không?
Chuyện ập đến đầu, tam phu nhân dù không đành lòng cũng phải chịu.
Lý Cẩm Thư bị giam trong từ đường. Năm ngày liền, mỗi ngày cô chỉ uống một chén nước trong, ăn một cái bánh bao lạnh ngắt, bánh cứng đến nỗi gần như cắn không ra.
Ba ngày đầu, Lý Cẩm Thư còn ương ngạnh cáu kỉnh, kiên quyết không chịu cúi đầu. Đến ngày thứ tư, cô cuối cùng cũng không chống đỡ nổi, rơi nước mắt cầm cái bánh bao nguội ngắt kia ăn sạch. Ngày thứ năm, khi tam phu nhân xuất hiện trước cửa từ đường, cô liền bổ nhào vào trong lòng tam phu nhân, vừa khóc vừa nói: “Mẹ, con sai rồi, con sẽ không bao giờ tùy hứng nữa.”
Ngay hôm đó, Lý Cẩm Thư được thả ra khỏi từ đường. Lão thái thái gọi cả hai chị em Lý Cẩm Thư và Lý Cẩm Họa vào nhà chính, ở trước mặt tam phu nhân nói với cả hai chị em: “Các con là con gái của Lý gia, ở nhà được nghìn vạn sủng ái, làm sai cái gì đều có cha mẹ và trưởng bối giúp các con chịu trách nhiệm. Nhưng một khi ra khỏi nhà thì chính là người của nhà khác, đi sai một li thôi, không những sẽ khiến bản thân ăn mệt mà còn có thể liên lụy đến nhà mẹ đẻ. Nhất là con, Cẩm Thư.”
Ánh mắt lão thái thái dần trầm xuống: “Đọc sách không sai, nhưng nếu đọc đến mức suy nghĩ không bình thường, thì chính là sai. Những chuyện con làm trước kia, mẹ con đều giúp con giấu diếm, nhưng trên đời này không có bức tường nào là kín gió cả! Con đã từng nghĩ tới chưa, nếu Thẩm gia vì chút chuyện này mà hủy hôn thì con phải làm sao đây? Sau này con còn muốn gả cho một gia đình tốt không?”
Lý Cẩm Thư cắn môi, cúi đầu. Lý Cẩm Họa vẫn mang bộ dáng nhu thuận như trước, không nói lời nào, nhưng lão thái thái biết rõ, cô đã nghe lọt được những lời kia.
“Cẩm Thư, con không phục?”
“Dạ không, thưa lão thái thái.”
“Ta thấy con vẫn chưa nhận được giáo huấn.” Lão thái thái vừa dứt lời, khuôn mặt của Lý Cẩm Thư liền trắng bệch, ánh mắt cầu cứu nhìn về phía tam phu nhân. Tam phu nhân muốn mở lời, nhưng nhớ tới lời lão thái thái đã nói trước kia thì không lên tiếng nữa.
“Lão thái thái, con sai rồi, con không có không phục, thật sự không có!” Lý Cẩm Thư quả nhiên bị dọa sợ rồi, cô không muốn lại bị giam ở trong từ đường nữa đâu.
“Biết sai rồi? Con có biết con sai ở đâu không?” Lão thái thái vân vê chiếc vòng trên tay.
“Con…”
“Con sai ở chỗ không phân biệt được người thân và người lạ, không phân biệt được tốt xấu, bị người ta đem ra làm cái thang lại còn đỡ người ta giẫm lên người mình! Nếu con vẫn không thể suy nghĩ cẩn thận,” Lão thái thái dừng lại một chút, rồi nói tiếp: “Cửa hôn nhân Thẩm gia này, chúng ta không kết nữa. Thừa dịp chưa muộn, đừng để con gây họa cho chúng ta cũng như gây họa cho anh họ con.”
“Lão thái thái!”
Tam phu nhân cũng bị dọa hoảng rồi. Lão thái thái không nhìn bà, chỉ phất tay để bà và Cẩm Thư đi, để một mình Cẩm Họa ở lại.
Những chuyện xảy ra trong Lý gia, Lý Cẩn Ngôn cũng không rõ lắm, có điều đối với nguyên nhân mà lão thái thái mời hắn quay về, hắn ngược lại có thể đoán được một hai.
“Lão thái thái, con là anh họ của Cẩm Thư, chờ tới ngày mà em ấy lấy chồng, con sẽ trở về.”
“Con là một đứa nhỏ tốt.” Lão thái thái thở dài: “Ta biết con cũng không dễ dàng. Đầu óc của chú ba con đôi khi nghĩ không tới, con cũng đừng vì nó là bậc cha chú mà để mặc nó, nên chỉnh thì cứ chỉnh, mặt mũi không phải là thứ gì quan trọng. Còn có Cẩm Thư, ta đã gắng hết sức dạy dỗ nó. Nếu thật sự không được thì hãy nói với Lâu phu nhân rằng ta cảm tạ lòng tốt của bà ấy, cửa hôn nhân này, Lý gia chúng ta trèo cao không nổi.”
“Lão thái thái, lời này có ý gì?” Lý Cẩn Ngôn lấy làm kinh hãi. Hôm nay không phải đến bàn chuyện hắn cõng Cẩm Thư ra khỏi cổng sao? Sao lại đột nhiên nhắc đến chuyện hủy hôn? Vả lại cũng đã hạ sính lễ rồi, hiện tại hủy hôn không thích hợp lắm.
“Ta nói chính là không đến mức vạn bất đắc dĩ.” Lão thái thái lắc đầu: “Ta đã nghĩ, thím ba con tính cách kiên cường, làm việc cũng nhanh nhẹn, không nghĩ tới tính tình Cẩm Thư khi trưởng thành lại là như vậy.”
Lão thái thái đã nói vậy, Lý Cẩn Ngôn cũng không tiện nói tiếp, Lý tam lão gia và tam phu nhân đều ngồi ở một bên. Cũng may lão thái thái vừa rồi chỉ là thuận miệng nói, song là để chỉnh tam phu nhân, để bà đừng có mềm lòng nữa. Cửa hôn nhân này với Thẩm gia chính là nhờ mặt mũi của Lâu phu nhân mới có được, làm sao có thể nói hủy là hủy được?
Huống hồ, tiểu cô nương mười mấy tuổi hành động theo cảm tính cũng không phải quá lạ lùng. Nhớ lại Thẩm Hòa Đoan đã gặp ở vũ hội Lâu gia, Lý Cẩn Ngôn chung quy vẫn cảm thấy tính tình này của Cẩm Thư trái lại sẽ hợp ý với người kia.
“Nếu thật sự như vậy thì tốt rồi.”
Trên bầu trời lại bắt đầu có tuyết rơi. Xe của phủ Đại soái băng qua phố Trường Ninh. Đứa nhỏ bên đường mặc áo bông do Trạm thu dụng phát, dùng sức chà chà chân, vừa hà hơi thổi thổi tay vừa nghĩ, bán hết báo hôm nay là có thể gom được 50 đồng. Mẹ nói Ngôn thiếu gia là Bồ Tát nhân từ, cho bọn họ ăn ở, còn phát áo bông cho bọn họ. Bọn họ cũng không phải kẻ vô dụng, đều có tay có chân, nên phải làm việc. Đợi vào xuân, công trường khởi công, bọn họ có thể kiếm được nhiều tiền hơn nữa. Chờ gom đủ tiền rồi, bọn họ có thể xây được một căn phòng lớn. Dù cha đã mất, một nhà ba người bọn họ vẫn có thể sống những tháng ngày hạnh phúc…
Sáu tỉnh Nam Kỳ.
Từ khi Tống Chu tiếp nhận chức Tổng thống lâm thời chính phủ Nam Kỳ đến nay, trung tâm chính trị Nam Kỳ dần dần từ Nghiễm Châu dời đến Giang Tô Nam Kinh, nơi cư ngụ lâu dài của ông.
Phủ Tổng thống lâm thời đặt ở biệt thự Tống gia, viên chức chính phủ Nam Kỳ khi ra vào thì đều phải được kiểm tra nghiêm ngặt. Cách làm này lúc đầu bị đại đa số mọi người phản đối, nhưng Tống Chu cũng không phải Trịnh Hoài Ân, bị người ta kháng nghị hai tiếng đã bắt đầu chịu thua. Phàm là những kẻ không muốn chiếu theo quy củ làm việc, toàn bộ đều về nhà uống không khí. Chức quan trong chính phủ nhiều như vậy, vừa vặn cho ông sắp xếp mấy thuộc hạ cũ của mình vào chỗ trống.
“Đã sớm không nhìn quen cái đám quan liêu kia rồi.” Sư trưởng Sư đoàn 12 của sáu tỉnh Nam Kỳ Triệu Liên Tinh oán giận với Sư trưởng Sư đoàn 22 Tôn Thanh Tuyền: “Nói cái gì mà thảm họa chiến tranh, không có đám chúng ta tham gia chiến đấu, bọn họ còn có thể thảnh thơi ngồi đó mà nói liên thiên?”
“Được rồi.” Tôn Thanh Tuyền vỗ vỗ vai Triệu Liên Tinh: “Ông và tôi đều biết chuyện, Tổng thống chẳng lẽ không biết? Lần này gọi ông trở về, tám phần mười chính là vì giải quyết chuyện Sơn Đông. Còn có An Huy, Tống Kì Ninh đã chiếm An Khánh, Viên Bảo San chiếm Bạc Châu, không chịu dời địa bàn, hai Sư đoàn của quân đội Sơn Đông đóng tại Túc Châu, Tổng thống cũng không tiện xử lí.”
“Ta nói này, khỏi cần dùng tới mồm mép làm gì, cứ dứt khoát đánh một trận đi!” Triệu Liên Tinh quả nhiên đã tức giận đầy một bụng. Mấy thằng cha Bắc Kỳ kia không phải thứ gì hay ho, ăn ngon mặc đẹp, mỗi ngày cầm trong tay đồ tốt lắc lư ngoài quân doanh. Trong khoảng thời gian này, có cái gì mà “Quân dân đoàn kết”, nghe đâu là do quan trên hạ lệnh xuống, phát một ít đồ hộp gạo mì cho dân chúng gần Sơn Đông. Đồ tuy không nhiều, nhưng làm như thế sẽ khiến cho toàn bộ nòng súng của dân Sơn Đông hướng về phía bọn họ mất.
“Được rồi, đợi gặp Tổng thống đã rồi nói sau.” Tôn Thanh Tuyền kéo Triệu Liên Tinh: “Tôi nghe nói, Tổng thống có ý định hòa đàm với Bắc Kỳ, không tới mức vạn bất đắc dĩ, trận này hẳn là không phải đánh.”
“Thật sao?”
“Cũng gần như vậy, phỏng chừng là chờ ấn định được thời gian hòa đàm xong, chuyện của Sơn Đông và An Huy có thể có kiến giải được rồi.”
“Tôi thấy chưa chắc đâu.” Triệu Liên Tinh hừ một tiếng: “Thịt ăn vào miệng rồi còn có thể nhổ ra được sao? Lão tiểu tử Hàm An Sơn kia chính là mệnh phải sống lưu vong trên đất khách quê người. Về phần An Huy, tôi thấy Tổng thống cũng chưa hẳn có thể thu lại được.”
Trong lúc Tôn Thanh Tuyền và Triệu Liên Tinh đang nói chuyện, Tống Chu đang đưa một phong điện tín cho Tống Vũ: “Xem đi.”
“Cha, đây là?”
“Phía bên sáu tỉnh Bắc Kỳ có hành động rồi.” Tống Chu nhéo nhéo cái trán: “Đứa con trai này của Lâu Thịnh Phong thật sự là không đơn giản, thuộc hạ cũng có không ít người tài giỏi mới có thể nghĩ ra được biện pháp này.”
“Liên tỉnh tự trị?” Tống Vũ đọc kỹ nội dung bức điện, lông mày càng nhíu chặt.
“Nếu thật sự chiếu theo điều lệ này mà làm, trong tay dù có súng có quyền cũng sẽ không phản đối.” Tống Chu gõ gõ ngón tay, “Ngay cả ta xem xong cũng thấy động tâm.”
“Thế nhưng, thưa cha, nếu Lâu Thịnh Phong toan tính lên tại vị Tổng thống của chính phủ liên hiệp thì đưa ra biện pháp này đối với Lâu gia mà nói chính là lợi bất cập hại.” Chẳng lẽ hắn phải cam lòng đi làm một con bù nhìn?
“Cho nên cha mới nói đứa con trai kia của Lâu Thịnh Phong không phải là người đơn giản, việc này chắc chắn còn có chuẩn bị ở phía sau. Chẳng qua quả táo mà hắn cho quá lớn, không ai có thể nhịn được mà cắn một ngụm. Đợi đến khi nuốt miếng táo vào, mắt thấy hạt táo tắc lại ngay cổ họng, lúc đó tất cả đều đã muộn.”
“Cha, chúng ta phải làm sao bây giờ?” Tống Vũ đặt tờ điện báo xuống: “Nếu sáu tỉnh Bắc Kỳ dùng cái này để đề nghị Nam – Bắc tiến hành đàm phán hòa bình thêm một lần nữa, chúng ta nếu tùy tiện phản đối chắc chắn sẽ khiến bọn họ bất mãn.”
Tống Chu trầm ngâm một hồi, sau đó nói: “A Vũ, con lại đi một chuyến đến sáu tỉnh Bắc Kỳ, gặp mặt Lâu Tiêu một lần. Hắn đến cùng là muốn cái gì, chí ít chúng ta cũng phải nắm chắc trong đầu.”
“Vâng, thưa cha.”
Lúc Tống Vũ xoay người rời đi, Tống Chu ở phía sau đột nhiên gọi hắn lại: “A Vũ.”
Tống Vũ quay đầu, Tống Chu lại khoát tay, ý bảo không có việc gì, hắn có thể ra ngoài.
Đợi đến khi cửa phòng đóng lại, Tống Chu đứng lên, chắp tay đi đến bên cửa sổ, nhìn ảnh ngược phản chiếu trên tấm kính thủy tinh, hồi lâu chưa thốt nên lời.
Sau khi bài báo “Chia để trị và thống nhất” phát hành, các tờ báo lớn trong nước đều ào ào đăng lại. Ngài Lương từng tham gia biến pháp Mậu Tuất (1) sau khi đọc qua bài báo được đăng lại thì đưa ra bình luận, khen không ngớt lời, cũng đưa ra các chế định và hiến pháp của tỉnh, bố trí hội nghị tỉnh, những gì có trên hiến pháp lập quốc, mới là chân chính đem lại dân chủ cho nhân dân. Bài bình luận này vừa xuất hiện đã chiếm được sự hưởng ứng của rất nhiều phần tử trí thức, tất cả đều sôi nổi phát biểu trên báo chí, ủng hộ việc noi theo thể chế liên bang ở nước Mỹ, thực hiện quốc gia thống nhất, nhân dân tự chủ.
(1) Biến pháp Mậu Tuất là cuộc cải cách năm Mậu Tuất, theo đường lối tư bản chủ nghĩa do Khang Hữu Vi đề xướng dưới thời vua Quang Tự nhà Thanh, năm Mậu Tuất 1898.
Có người ủng hộ, đương nhiên cũng không thiếu người duy trì ý kiến phản đối. Những người phản đối cho rằng, cái gọi là liên tỉnh chỉ là vỏ bọc dân chủ mà bọn độc tài phủ lên, người thống trị trên thực tế của các tỉnh vẫn là bọn quân phiệt nắm quyền trong tay. Chủ trương này chỉ là để có thể công khai dùng vũ lực mà thôi.
Những người giữ ý kiến phản đối nhao nhao đi viết bài, mỗi người phát biểu ý kiến của mình trên báo chí, một cuộc luận chiến về quốc thể chính thể đột ngột nổ ra.
Tờ “Nhật báo Chính trị” – thủ phạm gây ra cuộc luận chiến – đã hoàn toàn thành công khi nổ phát súng đầu tiên của mình trên đất nước Trung Hoa. Lượng phát hành từ hơn 8000 bản nhảy vọt lên tới một vạn ba nghìn bản (13000 bản). Chi nhánh ở Thiên Tân vào hạ tuần là có thể bắt đầu đi vào hoạt động. Chi nhánh này vốn nên mở ở kinh thành, nhưng Lý Cẩn Ngôn lại cho rằng nước ở kinh thành quá sâu, bọn họ chỉ là phận tôm tép, vẫn nên điệu thấp một chút thì hơn.
“Tạm thời không đi kinh thành, bên Thượng Hải cũng là nơi ngư long hỗn tạp, Thiên Tân là tốt rồi,”
Lại nói, ông chủ Tống thế mà lại là tay anh chị ở Thiên Tân. Tòa soạn mở ra ở nơi này, chỉ cần đánh tiếng với ông chủ Tống, chút phiền toái không cần thiết liền có thể giải quyết một cách dễ dàng.
Ngày 10 tháng 1, mục lấy tin về người nổi tiếng đầu tiên của tờ “Nhật báo Chính trị” nóng hổi ra lò. Hai ký giả phụ trách phỏng vấn và viết bài dùng trọn 2 ngày mới đưa bản thảo đã viết xong cho chủ biên và ông chủ xem qua.
Không nghĩ tới sau khi Lý Cẩn Ngôn xem qua liền bảo bọn họ viết chưa đủ tốt.
Hai ký giả ngơ ngác nhìn nhau, chẳng lẽ tam thiếu gia cho rằng bọn họ có chỗ viết quá khoa trương, không đủ tính thực tế?
“Là quá thực tế thì có.” Lý Cẩn Ngôn lắc lắc ngón tay: “Cái gì mới là người có tiếng tăm? Là người nổi tiếng! Người nổi tiếng đương nhiên phải khác với người bình thường rồi. Ví dụ như Lâu Đại soái chính là dùng võ để lập nghiệp, vì vậy phải xoáy sâu vào điểm này để ghi lại những điều quan trọng. Nếu các cậu không có tư liệu sống, đừng ngại đi tới chỗ tiên sinh kể chuyện trong quán trà học hỏi kinh nghiệm.”
Tiên sinh kể chuyện?
“Tam thiếu gia, ý ngài là?”
“Ý tôi là, nghệ thuật bắt nguồn từ cuộc sống, nhưng cũng phải cao hơn cuộc sống! Nếu cứ theo thực tế thì còn gì gọi là nghệ thuật nữa?”
Nhóm ký giả và chủ biên đều tỉnh ngộ.
Hai ngày sau, bài đăng về Lâu Đại soái sau khi trải qua quá trình sửa chữa và trau chuốt thì lại được đưa đến trước mặt Lý Cẩn Ngôn. Đọc xong bài báo rất có phong thái Nhạc Phi diễn nghĩa(*), Lý Cẩn Ngôn gật gù, gõ gõ tay, chiếu theo bản này mà phát hành.
(*) Nhạc Phi là là nhà quân sự nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc, danh tướng chống quân Kim thời Nam Tống. Trước sau tổng cộng quân của ông đã có 126 trận chiến với quân Kim và toàn thắng. Ông là một trong những vị tướng nổi tiếng nhất trong lịch sử Trung Quốc. Nhạc Phi diễn nghĩa hay còn còn tên là Thuyết Nhạc toàn truyện là tác phẩm kể về cuộc đời ông với mục đích ca ngợi và tôn sùng.
Năm Dân quốc thứ năm, ngày 13 tháng 1 năm 1913, phụ san “Người nổi tiếng” của tờ “Nhật báo Chính trị” chính thức phát hành.
Tờ báo này được đời sau gọi là báo “Danh nhân lịch sử Trung Quốc”, vài năm sau khi phát hành, dần dần từ hình thức phụ san của báo phát triển thành ấn phẩm tạp chí chuyên môn. Nội dung từ việc chuyên lấy tin của những chính khách trong nước phát triển thành học giả chuyên gia của tất cả các ngành nghề, cùng với những người có cống hiến xuất sắc trong từng lĩnh vực. Cũng sau Thế chiến thứ nhất, chuyên mục người nước ngoài nổi tiếng được lập ra, sinh ra ảnh hưởng quan trọng trên trường quốc tế.
Với tư cách là nhân vật xuất hiện trong kì đầu tiên của mục “Người nổi tiếng”, tiếng tăm của Lâu Thịnh Phong cũng được đi vào sử sách, thậm chí so với việc ông đảm nhận chức vụ Tổng thống chính phủ liên hiệp đầu tiên của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Trung Hoa thì còn khiến rất nhiều người hâm mộ ghen tị hận hơn nữa.
Không ai có thể nghĩ đến, sự xuất hiện của tờ báo này chỉ là một ý nghĩ bộc phát của Lý Cẩn Ngôn, muốn mượn cái này để khuếch trương danh vọng của Lâu gia, trải đường cho tương lai của Lâu Tiêu, chỉ thế mà thôi.
Bình luận
Bình luận
Bình luận Facebook