Phù Thủy Học
C3: Thuật Ngữ Về Phù Thủy Và Lịch Sử

Đầu tiên, hãy bắt đầu với series bài viết về Witchcraft ở Bắc Âu, cụ thể là đất nước Na Uy - nhắc đến cụm từ Bắc Âu thì hẳn ai cũng sẽ nghĩ ngay đến các câu chuyện thần thoại liên quan đến các vị thần Bắc Âu nhỉ, nhưng mình ở đây để nói với các bạn rằng tại vùng đất này không chỉ có thế. Lịch sử về ma thuật của Bắc Âu (Na Uy) cũng là 1 thứ rất thú vị và hấp dẫn.
______________________________________

Trolldom (Phần 1)

Định nghĩa:

Là từ dùng để chỉ những người có khả năng sử dụng ma thuật. Witchcraft có thể trở nên độc hại (nguyền rủa, gây thương tổn) và còn có thể được thực hiện bởi những người đạt được khả năng ma thuật sau khi làm 1 giao kèo với quỷ (Quỷ thuật). Nhưng ngoài ra thì Witchcraft cũng có thể được xem như ma thuật trắng, chữa lành, ma thuật dân gian, hoặc dùng để ám chỉ những người phụ nữ thông thái,…

(Trong bài viết này thì hãy hiểu trolldom là từ cùng nghĩa với “magick” các bạn nhé)


Witchcraft từng được đề cập đến trong bản lập pháp và pháp luật cũ của người Na Uy. “Lov og dom I norske trolldom prosesser 1536 – 1617 (Quy trình pháp luật và phán xét phù thủy năm 1536 – 1617).” Về khái niệm phép thuật trong bộ luật Na Uy và nội dung của bùa phép và những vụ kiện tụng liên quan đến ma thuật trong thế kỷ 16. Bộ luật đã đặt ra lệnh cấm và các hình thức xử phạt cho những đối tượng thực hành ma thuật dân gian và những phù thủy sử dụng tà thuật.

Các loại trolldom:

Thông thường thì trolldom sẽ được chia ra thành 3 loại sau đây:

- Skademagi: Ma thuật đen hay còn được biết đến với tên gọi tà thuật
- Hvit/Hjelpsom magi: Ma thuật trắng/ma thuật giúp ích cho con người
- Djevelpakt/Diabolisme: Khế ước với quỷ (Quỷ thuật)

Trolldom trong thần thoại Bắc Âu:

Hãy quay lại khoảng thời gian từ lúc bắt đầu, khi mà trolldom được nhắc đến qua những câu chuyện về thần thoại Bắc Âu và những câu chuyện cổ như Hàvamàl , Ynglingesaga,… (trolldom: trolldomr, tauvr).

Du sèg I avmakt

På Hamsøy, Odin,

Slo på vett som en volve;


I trolkjerring – ham

Over heimen fòr du,

Det syns jeg er ussel atferd.

Một người phụ nữ thực hành ma thuật sẽ được gọi là “volva”, “gygr”, “seidkone”, “spåkone”, “trolkvinne” và “trolkjerring”. Về phần người đàn ông, nếu người đó thực hành ma thuật, họ sẽ được gọi là “galdramadr”, “trollmadr”, “skratti”, “og vikti”.

Hành động biểu diễn ma thuật/trolldom trong tiếng Na Uy cổ được gọi là “øve seid”. Hình ảnh cũ kỹ tưởng chừng đã quá đỗi quen thuộc, của 1 trollvinne bay trên 1 chiếc chổi vậy mà đã không hề xuất hiện trong lịch sử của Na Uy bất cứ 1 lần nào mãi cho đến vào tận thế kỷ 15 – 16, và từ “witch” cũng y như thế cho đến thế kỷ 18 thì mới bắt đầu xuất hiện.

Giai đoạn đầu của những phiên tòa phán xử Trolldoms:


Trong lịch sử Na Uy, phụ nữ thường sử dụng các loại thảo mộc như là 1 loại thuốc chữa bệnh, họ được gọi là “trollvinner”, vì lý do đó những người phụ nữ này đã bị kết tội thực hành ma thuật. Trong những phiên tòa người dân sẽ đưa ra lời các lời khai rằng liệu những người phụ nữ này đã thật sự thực hành ma thuật hay chỉ đơn thuần là dùng các loại thảo mộc với mục đích điều trị y tế. Theo Kinh Thánh Quyển Thứ Hai 22:18; “Thou shall not suffer a witch to live” – “En trolkvinne skal du ikke la leve" (bản dịch tiếng Na Uy).

Phiên tòa phán xử Trolldoms:

Cụm từ “săn phù thủy" lúc bấy giờ vẫn chưa có ý nghĩa gì đặc biệt ở Na Uy, thay vào đó người ta xem nó như là 1 “Trolldomprosesser” (Phiên tòa trolldom). Với việc Cơ Đốc Giáo và Kinh Thánh liên tục cho rằng không một trollvinne nào nên được tồn tại trên cõi đời này, họ cho rằng việc hành hạ và bức ép những phù thủy chính là mong muốn của Chúa Trời. 770 người đã bị kết án là trolldom ở Na Uy, 307 người khác bị buộc tội, và vào thời điểm đó tổng số dân trên toàn đất nước là 400.000 người. Đó là một tỷ lệ phần trăm khá cao so với ngưỡng tỷ lệ trung bình.

Những phiên tòa phán xử trolldom của Na Uy bắt đầu “thức tỉnh” vào xung quanh giai đoạn năm 1560, nhưng diễn ra mạnh mẽ nhất chính là vào giữa giai đoạn từ năm 1620 và 1665. Từ giữa năm 1593 cho đến năm 1617 Na Uy đã ban hành những quy định tàn khốc hết mức có thể để chống lại trolldom. Từ năm 1617 các luật lệ dần được thay đổi và chúng ta bắt đầu phân loại những lời cáo trạng và từng loại ma thuật. Trong đó, việc tôn thờ quỷ được xem như là thứ tồi tệ nhất và hình phạt cho hành động này chính là bị xử tử. Về phần những người thực hành ma thuật chữa lành (healer), hay còn được bộ luật lí giải là “ma thuật trắng” thì hoặc là bị phạt tiền và/hoặc bị trục xuất khỏi đất nước. Kể cả những khách hàng, bệnh nhân của những healer này cũng đều sẽ bị phạt tiền. Thông thường đối tượng bị nhận nhiều những lời cáo buộc là phù thủy nhất chính là những người phụ nữ, nhưng đồng thời nó cũng bao gồm 1 vài người đàn ông khác, và thậm chí là kể cả những bé gái dưới 12 tuổi cũng không thể tránh khỏi những lời buộc tội.

Xin hãy lưu ý rằng rất nhiều buổi phiên tòa xét xử này được ghi chép lại bởi những vị thẩm phán, và vài ghi chép đã thất lạc từ rất lâu rồi, và vì thế chúng ta sẽ không bao giờ hoàn toàn biết được con số chính xác của những phiên tòa này cũng như tất cả chúng đã xảy ra như thế nào. Tất cả các luật lệ chống lại trolldom đã chính thức được thu hồi và hủy bỏ vào năm 1842 tại Na Uy.

Tác giả: ☆Sol☆ (Anne)