Có Giọt Mưa Xuân Sà Vào Lòng Sông
Quyển 1 - Chương 44

Cơn giận của Thịnh Đường không phải không có lý do.

Hơn sáu mươi năm trước, trên tuyến đường thủy Trường Giang chỉ có hai hiệu buôn Tây mặc sức xưng bá là Bảo Thuận và Di Hòa. Do khủng hoảng tài chính tại châu Âu, Hiệu buôn Tây Kỳ Xương của Mỹ nhân cơ hội Hiệu buôn Bảo Thuận phân tách cổ phiếu để thu mua một lượng cổ phần lớn, cuối cùng cũng khống chế được toàn bộ nghiệp vụ chuyên chở đường thủy của Bảo Thuận. Vậy là Anh và Mỹ đã giữ quyền khống chế mảng vận tải đường thủy quốc nội của Trung Quốc trong suốt nhiều năm. Tình thế này kéo dài đến tận lúc đại thần Dương vụ Trung Quốc Lý Hồng Chương thành lập Luân thuyền Chiêu thương Cục, mời mại bản Đường Đình Khu của Hiệu buôn Di Hòa làm tổng mại bản, lần lượt thu nạp các mại bản lớn như Từ Nhuận, Trịnh Quan dưới trướng của mình, lao vào một cuộc thương chiến lớn với người nước ngoài trên Trường Giang. Thậm chí trận thương chiến này còn ảnh hưởng tới cả lịch sử Trung Quốc.

Từng có một thời, các hiệu buôn Tây vì muốn tiêu diệt Chiêu thương Cục mà đã hạ phí chuyên chở của mình xuống mức thấp nhất có thể, thậm chí chỉ bằng 10% vốn bỏ ra. Khi ấy trợ thủ đắc lực của Lý Hồng Chương là Thịnh Tuyên Hoài đã đơn thương độc mã xuất trận, lợi dụng áp lực của chính phủ, tập hợp trí tuệ của đông đảo các thương nhân mại bản, ép đối thủ tới bước đường cùng, buộc họ phải ký kết hiệp nghị bình đẳng giá. Giá trị cổ phần của Hiệu buôn Tây Thái Cổ trượt dài từ một trăm lượng xuống năm mươi sáu lượng. Hiệu buôn Tây Kỳ Xương bại không còn mảnh giáp, phải chắp tay bán công ty cho Luân thuyền Chiêu thương Cục. Vào thời kỳ nhà Thanh đón nhận những thất bại liên miên, đây có thể được coi là một thắng lợi đáng hãnh diện, cuối cùng người Trung Quốc cũng chiếm lại được chặng đường chuyên chở Trường Giang.

Cha của Mạnh Đạo Quần, người sáng lập hãng thuyền Đại Quân – ông Mạnh Hoài Thanh là một trong những thành viên cốt cán của phe Trung Hoa. Nhờ sự thông minh tài giỏi của mình, ông được Thịnh Tuyên Hoài hết sức trọng dụng. Dù cuối cùng Mạnh Hoài Thanh đã rút cổ phần, bắt đầu xây dựng hãng thuyền cho riêng mình nhưng ai ai cũng biết nhà họ Mạnh đất Hán Khẩu và dân phương Tây kinh doanh chuyên chở đường thủy có mối thù cũ.

Giờ đây, các hiệu buôn Tây lâu đời lại tiếp tục bắt tay hạ cước phí chuyên chở, định bóp chết những doanh nghiệp Trung Quốc tư nhân mới nổi chuyên vận tải đường thủy, trong đó bao gồm cả hãng tàu thủy Dân Sinh đang lên như diều gặp gió tại Xuyên Giang. Lần này, hiệu buôn Tây báo trước cho Đại Quân vốn là có thái độ lấy lòng. Người Trung Quốc và người phương Tây đã giành giật đấu đá nhau suốt mấy chục năm trên Trường Giang vì món hời chuyên chở đường thủy, nhưng chữ lợi phải được đặt lên hàng đầu, người mạnh nên bắt tay cùng kiếm tiền mới là sáng suốt.

Nào ngờ Đại Quân chẳng mảy may cảm kích, mà còn cương quyết đối đầu với hiệu buôn Tây. Nhưng nhìn tương lai xa, Thịnh Đường lại không hề lo âu. Ông ta biết sớm muộn gì cái tính sĩ phu rồi cũng phải đầu hàng trước những đồng bạc sáng lóa mắt, rồi cũng hao mòn sạch sẽ vì vũ đài chính trị hủ bại, nhưng Luân thuyền Chiêu thương Cục vốn ôm thái độ bàng quan trung lập, hôm nay đã lại đưa ra câu trả lời rõ ràng: Không giảm giá.

Mấy ngày Phan Thịnh Đường vất vả bôn ba coi như toi công.

Trừ là chuyện tối quan trọng, còn thường ông ta rất hiếm khi rời nhà. Thịnh Đường không phủ nhận rằng mình sợ chết, càng ngày ông ta càng sợ. Nhưng tinh thần ông ta dành cho việc kinh doanh luôn dồi dào không cạn, dù là trên giường bệnh Thịnh Đường cũng có thể tỉnh táo thu nạp đủ những loại tin tức thương nghiệp. Phòng ngủ và phòng làm việc của ông ta được trang trí hệt như nhau, thứ gì phòng làm việc có thì phòng ngủ cũng phải có. Trên tủ đầu giường là mấy chiếc điện thoại, trong đó có một chiếc là đường dây đặc biệt được dùng để theo dõi sự thay đổi tỉ giá hối đoái quốc tế. Lần này ông ta ra ngoài tới ba ngày liền, đây là một chuyện hiếm có, Thịnh Đường đi từ Hán Khẩu tới Hán Dương, rồi lại từ Hán Dương vòng về Hán Khẩu, chạy tới từng hiệu buôn Tây một, gặp gỡ xã giao với vô số con người.

Ông ta đích thân sắp xếp buổi tiệc, mọi nhân vật quan trọng có liên quan đến ngành vận tải hàng hải đều tham dự, Mạnh Đạo Quần cũng không ngoại lệ. Sau bữa cơm, ông ta một mình tới tìm Mạnh Đạo Quần trò chuyện, thành tâm thành ý nói rõ những lợi ích đôi bên sẽ đạt được sau khi hợp tác. Không chỉ có vậy, ông ta còn đặt giả thuyết nếu Đại Quân chịu hạ giá, hiệu buôn Tây Phổ Huệ sẽ tặng riêng một phần lợi nhuận cho Mạnh Đạo Quần. Mạnh Đạo Quần tiếp tục từ chối, lý do là cơn lũ lớn mới qua chưa đầy một năm, Hán Khẩu còn đang bộn bề bao chuyện, ông không thể thu lợi trong lúc quốc gia nguy khốn.

“Tôi đây tài hèn sức mọn, dù không thể cứu tế muôn dân lúc khó khăn nhưng ít nhất vẫn còn có lương tâm.”

Mạnh Đạo Quần lạnh nhạt nói: “Tôi xin nhận ý tốt của ngài Phan. Đại Quân tuy thế đơn sức cô, nhưng vẫn còn có sản nghiệp gây dựng mấy chục năm nay, chẳng đến mức để bị lũ chó Tây xua đuổi.”

Phan Thịnh Đường ho lớn. Mạnh Đạo Quần tiến lên đỡ, Thịnh Đường khoát tay: “Đại Quân và hiệu buôn Tây giằng co nhiều năm, đã sống yên ổn suốt một thời gian dài, lần này ngài làm vậy coi như ngả bài với hiệu buôn Tây, hà tất phải thế.”

“Tôi và ngài Phan vốn không có ân oán bất hòa. Chuyện trên thương trường chẳng hề dính líu tới tình cảm ngoài đời. Chúng ta vẫn là bạn bè tốt. Trước giờ Phổ Huệ và Đại Quân đã luôn hợp tác vui vẻ với nhau, không mảy may dính dáng chút tư thù. Lần này tôi cũng bất đắc dĩ, mong ngài Phan có thể lượng thứ.”

Phan Thịnh Đường ho khan: “Ngài mắng tôi là chó rồi, sao chúng ta còn có thể làm bạn, sao còn có thể tiếp tục hợp tác vui vẻ?”

Gương mặt Đạo Quần xao động: “Lời ban nãy chỉ là vô ý, vô cùng xin lỗi ngài, mong ngài Phan đừng trách tôi. Tôi luôn ghi lòng tạc dạ tình nghĩa của ngài Phan dành cho Đại Quân, chắc chắn sẽ có ngày tôi đáp trả lại tình cảm này.”

Thịnh Đường cười nhạt: “Đã dính tới chuyện làm ăn thì thôi ân hay oán cũng bỏ đi, thương trường kẻ đến người đi, nói đáp trả sao đặng.”

Ông ta nén giận trở về, đến nhà mới trút hết cơn bực bội. Bữa cơm tối kết thúc trong vội vã. Cảnh Ninh, bà Vân và mọi người rời khỏi phòng ăn trước, chỉ còn lại mình ông ta và Ngân Xuyên.

Cuồng phong đang tác quái ngoài cửa sổ.

Thịnh Đường nhìn hàng cây cối ngả nghiêng bên ngoài, nói: “Mạnh Đạo Quần nghênh ngang như vậy cũng có cái lý của ông ta. Tô giới liên tiếp bị thu hồi, từ lâu thường trường đã chẳng còn là vũ đài để người nước ngoài hô mưa gọi gió. Các hiệu buôn Tây có cái rút lui, có cái phá sản, trừ mấy thương hiệu lớn còn trụ vững ra thì đa phần đều đã thành chiếc vỏ rỗng chỉ biết lựa chiều gió lừa nhặt chút tiền. Đã đứng trên đất Trung Quốc thì dù sao người Trung Quốc vẫn là kẻ định đoạt, mà người Trung Quốc cũng nên là kẻ định đoạt. Cha không phản đối Mạnh Đạo Quần. Nhưng cha có chức trách của mình, cha phải tận tụy làm tròn phận sự, dù sao tài sản nhà họ Phan tích cóp cả đời cũng là từ hiệu buôn Tây mà ra.”

Ngân Xuyên khẽ cau mày: “Đại Quân có chỗ dựa vững chắc là Chiêu thương Cục và chính phủ. E rằng chúng ta… không thể đối đầu với họ.”

“Nếu tính đường xa chưa chắc ta đã thua. Con nghĩ kỹ xem bọn họ có sơ hở gì?”

Ngân Xuyên đặt chân vào chốn thương trường vài năm, anh đã biết người Trung Quốc khi làm ăn hay có một cái tính rất mâu thuẫn, đó là trọng thể diện, ưa tình cảm, nhưng trên thương trường, những thứ này lại yếu ớt mong manh, chẳng chịu nổi một đòn. Không có khế ước ràng buộc, luật pháp chỉ là một mảnh giấy vụn, những chuyện vong tín bội nghĩa, thấy lợi quên tình nhan nhản trước mắt. Miếng bánh chuyên chở đường thủy thơm ngon là thế, chỉ một mẩu tí ti thôi đã đủ khiến dân buôn no vỡ bụng, đám người mong giật được lợi từ mối trên đông như kiến cỏ, chuyện từ quan nhỏ tới quan lớn tư lợi kiếm chác đã trở thành bí mật công khai. Hiệu buôn Di Hòa là thế, Đại Quân của nhà họ Mạnh cũng y vậy. Mình Mạnh Đạo Quần thì làm được gì?

Thật ra đồng bào cùng một nước cũng chẳng phải quá đỗi đồng lòng. Vào thời điểm quan trọng, thứ quyết định thành bại không phải các phân đoạn tối then chốt mà là những việc nhỏ nhoi chẳng mấy quan trọng. Nào là nhận hàng, vận chuyển, khai báo hải quan, kiểm tra hàng tại cảng đến… Khâu nào cũng sẽ có kẻ giở trò vơ vét chút lợi lộc, tìm sơ hở của Đại Quân chẳng phải chuyện gì quá khó khăn.

Ngân Xuyên ngẫm nghĩ rồi mỉm cười, nói: “Đại Quân chỉ kiếm cơm nhờ vận tải đường thủy, không đầu tư vào lĩnh vực nào khác. Còn các hiệu buôn Tây như Thái Cổ, Di Hòa và Phổ Huệ không chỉ chuyên chở mà còn phụ trách mảng bảo hiểm, nghiệp vụ xuất nhập khẩu hàng nước ngoài, chúng ta có nền tảng vững chắc hơn Đại Quân. Không chỉ hàng hóa nước ngoài mà cả dầu máy và phụ tùng tàu thủy cũng được nhập khẩu thông qua chúng ta. Nếu ta nâng giá những mặt hàng này, ngài Mạnh cứ kiên trì giữ vững lập trường thì ắt sẽ mất một khoản tiền lớn. Nếu thức thời, ngài ấy sẽ không tiếp tục gay gắt với chúng ta. Hơn nữa…” Anh nảy ra ý nghĩ, “cũng không phải không có cách giải quyết chuyện bên phía chính phủ. Suy cho cùng các hiệu buôn Tây kinh doanh tại Hán Khẩu cũng là những doanh nghiệp lớn nộp thuế cho nhà nước, nhiệt tình đóng góp xây dựng trường học, bệnh viện, làm từ thiện. Chính phủ chưa từng coi chúng ta là kẻ thù, ít nhất ngoài mặt thì là như vậy. Chính phủ luôn xử lý mọi chuyện theo hướng trung dung ôn hòa, sau đợt lũ năm ngoái, chính phủ đã để mất lòng người dân Hán Khẩu, dân chúng oán thán nói thị trưởng tư túi khoản tiền cứu trợ, không dốc hết sức cứu nạn. Một năm đã trôi qua nhưng chính phủ vẫn e dè sợ hãi, chắc chắn họ sẽ không muốn gặp phải rắc rối. Con nghĩ… phó thị trưởng Từ là một người thấu tình đạt lý, ta có thể nhờ ngài ấy tác động tới phía chính phủ.”

Thịnh Đường nhìn anh, như cười như không: “Không phải con trai của Từ Chúc Linh đang theo đuổi Ninh Ninh đó sao?”

Ngân Xuyên cười: “Cậu ấy còn đến đây cầu hôn nữa. Nhưng con thấy hành động của cậu Từ xốc nổi, Ninh Ninh lại không thích cậu ấy nên con đã mời về.”

“Con bé phản ứng thế nào?”

“Ninh Ninh nghĩ cậu ấy đang làm trò quậy phá. Dù sao hai đứa cũng chỉ là trẻ con thôi.”

“Nó cũng không còn nhỏ nữa, cô con gái cưng của cha đáng lý phải lấy chồng từ lâu rồi. Hồi cưới cha, mẹ con còn chưa đầy mười bảy tuổi.”

Ngân Xuyên chầm chậm ngẩng đầu. Thịnh Đường vươn tay mở cửa sổ, làn gió mang theo hơi mưa ùa vào phòng, thoáng có tiếng sấm gầm lên nơi chân trời, bụi mù và lá rụng bay cuồn cuộn.

“Niềm hạnh phúc của cuộc đời người phụ nữ là tìm được đức lang quân như ý. Nhưng giờ từ chối Từ Đức Anh cũng tốt, nếu thành thông gia với nhà họ Từ thật, thị trường Từ ngại dư luận, có muốn giúp chúng ta cũng khó.”

Ngân Xuyên nói: “Quan hệ của Ninh Ninh với Mạnh Tử Chiêu tốt hơn Từ Đức Anh. Hai đứa chơi với nhau từ nhỏ, có thể coi là thanh mai trúc mã. Dạo gần đây… dạo gần đây dường như Tử Chiêu cũng qua lại rất thân thiết với con bé.”

“Vậy thì càng tốt. Con gái thì nên có nhiều người thích, con nghĩ sao?”

Trời dần chuyển sắc, chẳng mấy chốc đã đen như đổ mực, nửa đêm, mưa rơi càng nặng hạt, ào ào như trút nước, đan thêm cả tiếng sấm chớp khiến người ta kinh hồn bạt vía. Cũng may hôm sau là một ngày trời đẹp.

Nhưng có một chuyện đáng ngạc nhiên đã xảy ra. Vừa sáng sớm nhà họ Mạnh đã gửi bái thiếp tới.

Cảnh Ninh vừa đi dạo ngoài vườn hoa về, thấy người làm tất bật như chuẩn bị đón khách quý bèn lấy làm lạ.

“Ông chủ hãng tàu Đại Quân tới chơi, cha định mời ông ấy ăn cơm ở nhà mình.” Cảnh Huyên nói.

Gương mặt Cảnh Ninh đỏ bừng. Ngân Xuyên đang bàn bạc thực đơn bữa cơm với Vân Thăng, anh quay đầu liếc cô, nói: “Nếu em ngại thì cứ hẹn mấy người bạn ra ngoài chơi, hoặc đến nhà họ cũng được.”

“Em không ngại.” Cô thoáng chột dạ, vội vã chạy lên nhà thay quần áo.

Cảnh Huyên và Ngân Xuyên ra vườn hoa hít thở không khí. Mặt đất còn hơi ẩm ướt, hai bà hầu già đang quét lá rụng. Cứ chốc chốc lại nghe thấy tiếng nước chảy, hóa ra thợ làm vườn đã mở máy bơm cho đài phun nước, tiếng nước lớn dần, làm dịu đi nóng bức.

Cảnh Huyên nói: “Cái nhà này đã xảy ra quá nhiều chuyện, lạnh lẽo đìu hiu suốt một thời gian dài, hôm nay thì lại như ăn Tết.”

Ngân Xuyên không khỏi cảm khái, gật đầu.

“Nếu anh không cổ vũ thì có khi giờ em còn chẳng dám gặp mặt ai.” Cảnh Huyên nói.

“Là do em đã luôn nỗ lực, không để cha phải thất vọng.”

Niềm vui sướng ánh lên trong mắt Cảnh Huyên: “Có thật không?”

Ngân Xuyên mỉm cười nói: “Đương nhiên rồi, cha nói với anh em đã rất tiến bộ.”

Cảnh Huyên thấy ngượng ngùng, cậu thầm nghĩ mình để sổ sách kho hàng gặp rắc rối, cũng may bọn họ không biết gì. Nhưng dù sao lời Ngân Xuyên cũng khiến ý chí cậu dâng cao, Cảnh Huyên nói: “Anh cả, anh có thể để em giúp quản lý một trong những công ty anh đang nắm giữ không, dù là công ty nhỏ không kiếm nổi tiền cũng được. Em không cần hoa hồng đâu, chỉ muốn giúp đỡ anh đôi chút thôi, anh giỏi hơn em nhiều… Em cũng muốn làm chút chuyện cho nhà họ Phan.”

Ngân Xuyên vỗ vai cậu: “Anh mong đây không phải lời nói bồng bột của em.”

Cảnh Huyên thẳng thắn cất lời: “Sau khi cô Thiệu về nước em sẽ phải kết hôn. Giờ em còn có thể ôm hoài bão lớn gì được chứ, em chỉ muốn sống sao cho yên ổn tử tế, có sự nghiệp nho nhỏ để vợ không coi thường, để người nhà họ Phan không mất mặt thôi.”

Ngân Xuyên ngẫm nghĩ trong chốc lát rồi nói: “Thương trường là đầm nước sâu, đâu đâu cũng có nguy hiểm rình rập, tính tình em ngay thẳng lương thiện, khó tránh khỏi phải chịu thiệt thòi, anh và cha cũng không thể giúp em, lo cho em mãi được.”

“Em không sợ thiệt thòi, chỉ sợ mình thành đứa tàn phế.”

Ngân Xuyên nói: “Vậy để anh nghĩ cách sắp xếp cho em.”